Afetzede Kadın ve Çocuklarla Dayanışma Projesi;
TPF’in sağladığı ilk destek ile Cansuyu Projesi yürütülmüştü. Cansuyu Projesinin uygulanması ve raporlaması tamamlanmıştı.
TPF’in sağladığı ikinci destek Afetzede Kadın ve Çocuklarla Dayanışma Projesi içindi.
Afetzede Kadın ve Çocuklarla Dayanışma Projesi’de ihtiyaçlar güncellenerek hazırlanmıştı. Ancak Yönetim ’in, özel firmaların sağladığı imkanlar, mevsim değişikliği, beklenmedik bazı gelişmeler gibi nedenlerle afetzedelerin öncelikli ihtiyaçları değişmeye devam etti.
KAMER TPF’in sağladığı ikinci desteği ihtiyaçları dikkate alarak en verimli olacak şekilde kullandı.
Afetzede Kadın ve Çocuklarla Dayanışma Projesi kapsamında yürütülen çalışmalar aşağıda yer almaktadır.
1.Destek Malzemeleri
-Gıda desteği sağlandı.
Gıda talebi proje hazırlanırken öngörülen miktarda olmadı. Havalar ısındığı için afetzedeler bahçelerine, bağlarına, tarlalarına gittiler. Afet Bölgesi ilan edilen iller hem kendi sebze ve meyvesini yetiştiren hem de Türkiye pazarına ürün satabilen illerdi. Eskisi kadar olmasa da yaz aylarında bahçelerine, bağlarına bakmaya çalıştılar. Yaz aylarında yetiştirdikleri ürünlerle beslenmeye ve diğer afetzedelerin de gıdaya daha kolay ulaşmasına katkı sağladılar. KAMER’den daha çok peynir, zeytin, çay, şeker ve bazen de kuru gıda talep edildi.
Havalar ısınmaya başlayınca en büyük ihtiyaç içme suyu ihtiyacı olmaya başladı. Özellikle Hatay’ın Defne, Antakya, Samandağ, Kumlu gibi doğal su kaynaklarının da olmadığı ilçelerinde yaz boyunca içme suyu dışarıdan temin edildi. Su şebekelerinin yenilenmesi uzun zaman alacağı için içme suyu ihtiyacının da uzun süre devam edeceği öngörülmektedir.
Kış aylarında resmi olarak kurulan çadır ve konteyner alanlarında en başından itibaren çeşitli yardım kuruluşları, aşevleri ve Kızılay üç öğün yemek veriyordu.
Resmi barınma alanlarınde yer bulamadığı için sokaklarda çadır kuran afetzedelere ise KAMER ve benzeri STK’lar gıda desteği sağlıyordu. Çünkü onlara herhangi bir destek verilmiyor.
Son aylarda resmi barınma alanlarında da beslenme sorun olmaya başladı. Çünkü yemek dağıtan yardım kuruluşları yavaş yavaş afet bölgesinden ayrıldı. Kızılay dağıtılan öğün sayısını azalttı. Kış aylarında yeniden gıda talebinin artacağı öngörülmektedir.
KAMER Proje kapsamında, desteklere ulaşmakta zorlanan gruplardan başlayarak 135.078 kişiye gıda yardımı sağladı.
-Kadınlara ve kız çocuklarına yazlık giyecek ve hijyen malzemesi dağıtımı yapıldı.
Deprem 6 Şubat’ta yaşanmış ve Cansuyu Projesi kapsamında kadın ve çocuklara kışlık giysiler sağlanmıştı. Havalar ısınmaya başlayınca afetzedeler yazlık giysi ve ayakkabılara ihtiyaç duymaya başladılar. Afetzede Kadın ve Çocuklarla Dayanışma Projesinden sağladığı kaynak ile 7.000 kadın ve 3.000 çocuğa yazlık kıyafet ve dışarıda giyilebilecek ayakkabı, terlik dağıtımı yapıldı.
2.Kalıcı Üniteler Kuruldu
Maraş, Adıyaman ve Hatay’da kadınlara ve kız çocuklarına, önceden engelli olan ya da afet sırasında engelli olmuş kadın, çocuk ve erkeklere hizmet veren üniteler kuruldu Kurulan üniteler ve bu ünitelerde sağlanan hizmetler illere göre aşağıdaki gibidir.
Adıyaman
Afet bölgesinde, özellikle Adıyaman’da kurulan ilk duş mekanı ve çamaşırhane ünitesi afetten hemen sonra TPF’in sağladığı ilk destek (Cansuyu Projesi) ile kurulmuştu. Kurulan bu ünitenin yarattığı olumlu etkiden sonra çok sayıda duş mekanı ve çamaşırhane kuruldu.
Aradan geçen aylar içinde çadırkentler kaldırıldı. Afetzedelerin konteynırlara taşınması sağlandı. Çadırkentler kalkınca KAMER dahil olmak üzere tüm STK’lar hedef gruplarına hizmet sağlamak için kendi yerleşkelerini kurmaya başladılar.
KAMER’de kadınların ve kız çocuklarının yaşadıkları ayrımcılık, şiddet, cinsel sömürü ve istismardan korunmasını sağlamak üzere bir yerleşke kurdu. Çeşitli bağışlarla tamamlanan yerleşkeye TPF desteği ile bir tane Çok Amaçlı Toplantı Salonu yaptırıldı. Ayrıca yerleşkenin altyapı çalışmaları için bir miktar harcama yapıldı. Acil durumlarda afetzede kadın ve çocukların kullanımı için yerleşkeye kurulan tüm konteynerların içine birer duş mekanı ve iki tane de çamaşır makinası kuruldu.
UNFPA’nın sağladığı destek ve KAMER’in aldığı çeşitli bağışlarla bu yerleşkede 2 psikolog, 2 sosyal hizmet uzmanı, 2 hemşire ve 5 sağlık aracısı olmak üzere 11 kişi tam zaman çalışmaktadır. Yapılan yerleşkelerde yürütülen çalışmalar ile ilgili bilgi bu bölümün alt kısmında yer alacaktır.
Yerleşke adresi: Türkiye Petrolleri 3134. Sok. 16/1 Adıyaman/Merkez
Maraş
6 Şubat depremi ve sonrasında yaşanan afetten hemen sonra KAMER Maraş’ta hızla çalışmaya başlamıştı. İlk ve acil destekler için TPF’in Cansuyu Projesi için sağlanan desteklerden yararlanılmıştı KAMER’in aylarca sokaklarda, çadırlarda sürdürdüğü faaliyetler Maraş’taki kamu görevlilerinin taktirini toplamıştı.
Yaz aylarında Maraş’ta da tüm çadırlar toplatılmış, afetzedeler konteynırkentlere yerleştirilmişti. STK’lara da diğer illerde olduğu gibi kendi yerleşkelerini kurmaları istenmişti. KAMER Maraş’ta bir yerleşke için yer aramaya çalışırken en büyük konteynerkentin yöneticisi durumundaki kaymakamlıktan bir davet geldi.
KAMER’in 7.000 konteynırın yer aldığı bir konteynırkente yerleşmesi için yer verileceği, elektrik ve su bağlantılarının sağlanacağı belirtildi. Konteynırkentte yaşayan kadın ve çocukların desteğe ihtiyaç duyduğu kaymakamlık tarafından belirtilince KAMER bu teklifi kabul etti.
Daha önce TPF desteği ile yaptırılan çamaşırhane ve duş mekanı söz konusu konteynerkente taşındı. Ayrıca toplantılar yapılabilecek 2 adet Çok Amaçlı Salon ve kadınların şiddet başvurusu yapacakları ve psikolojik danışmanlık alabilecekleri bir oda, gebe kadınlara destek olmak için bir hemşire odası yaptırıldı. 1 psikolog, 1 sosyal hizmet uzmanı, 1 hemşire 2 sağlık aracısı ve 1 raporlama sorumlusu olmak üzere bu mekanda çalışan 6 kişilik ekibi UNFPA finanse etmektedir.
Yerleşke Adresi: Necip Fazıl Şehir Hastanesi yanı Necip Fazıl Konteyner Kenti Gaziantep Yolu 12. Km Karacasu Kırım Mahallesi Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
Hatay
6 Şubat depreminden sonra yaşanan afet onbinlerce insanın ölmesine belki de yüzbinllerce afetzedenin engelli kalmasına neden oldu. Henüz afetzedelerin en acil ve önemli ihtiyaçları giderilemediği gibi, kolu, bacağı kopmuş pek çok sakat insan günlük ihtiyaçlarını karşılamak, psikolojik destek almak, tedavi olmak için çaresizce destek aramaktadır.
Hatay’da yapılan saha çalışmaları sırasında afetten önce engeli olan ve afet nedeniyle engelli kalan pek çok kadının günlük acil, insani ihtiyaçları konusunda bile sıkıntılar yaşadıkları gözlemlendi. Destek bulmakta zorlanan bu engelli insanların pek çoğu afetten önce de çok boyutlu yoksulluk yaşayan gruplara mensup kişilerdi. Zaten çok yoksul, dil’den kaynaklı iletişimsizlik yaşayan (Türkçe bilmeyen), fısratlara ulaşma konusunda eşit olmayan insanlardı.
KAMER bu izlenimlerini değerlendirirken Hatay Engelli Hakları Derneği adlı bir dernek kuruldu. Derneğin kurucusu zaten engeli olan ve engellilik konusunda çalışma deneyimleri olan bir grup engelliydi. Sağladıkları kaynaklarla Antakya’da bir yerleşke kurmak üzere harekete geçtiler. Bir arsa kiralandı, çeşitli STK’ların desteği ile engelliler için mekanlar oluşturmaya başladılar.
KAMER’de Hatay Engelli Hakları Derneği’ne çok amaçlı bir konteynır salonu yaptırdı. Devam edecek iş birlikleri ile KAMER Hatay’da engelli kadın ve kız çocuklarına destek faaliyetlerinin yürümesine katkı sağlayacak.
Hatay Engelli Hakları Derneği’nin kurduğu yerleşkede aşağıdaki çalışmaların yapılması planlandı.
-Engelli kadın, erkeklerin her türlü danışmanlık ve destek alması
-Engellilere psikolojik danışmanlık sağlanması
-Fiyoterapi desteği
-Farkındalık yaratıcı toplantılar yapılması
-Engelliler için duş mekanı ve çamaşırhane olanağı
Yerleşke adresi: Necmiddin Görür Cd 49-85 Hatay
Malatya
TPF dışındaki bağışlardan yararlanarak Malatya il merkezinde ve Doğanşehir ilçesinde birer yerleşke yapıldı.
TPF desteği ile kurulan iki yerleşkenin elektrik, su bağlantıları için harcama yapıldı.
Yerleşke adresleri: Bulgurlu Mah. Kızıltepe Meydanı Tekno Konteyner Park 3/5 Battalgazi/Malatya
KAMER Ofis ve Yerleşklerinde Afetzede Kadınlara Sağlanan Destekler
KAMER Afet Bölgesindeki 8 il dahil olmak üzere 21 ilde çalışmaktadır. Afetzedeler artık sadece depremi yaşadıkları illerde değil, diğer illerdeki yakınlarının yanına sığınarak yaşamaktalar. Bu nedenle depremden sonra yaşanan afet ile ilgili çalışmalar ülkenin her yerinde yürütülmektedir.
-İnsani Yardım Faaliyetleri
Saha çalışanları bir haritalama yaparak tüm yerleşim yerlerini gezerek afetzedelerin acil ihtiyaçlarını tespit ediyorlar. Bu ihtiyaçlar TPF desteği ya da KAMER’e yapılan diğer bağışlarla acilen karşılanıyor.
Saha sorumluları ayrıca verilebilecek psiko-sosyal ve sağlık desteklerinin tanıtımını da yaparak afetzedeleri kurulan yerleşkelere yönlendiriyorlar.
-Psiko-sosyal Destekler (PSD)
Bu başlık altında farklı çalışmalar yapılmaktadır.
Psiko-eğitim Grupları: 15-20 afetzedenin dört hafta boyunca devam ettiği bu gruplarda yaşanan afet ve diğer zorluklar nedeniyle çaresiz hissettiği için hareketsiz kalan kadınların bu çaresizlik duygusundan kurtulup yeniden mücadele etmeye başlaması hedeflenmektedir.
Psikolojik Danışmanlık: Afetzede kadınlara çok dilli psikolojik danışmanlık desteği verilmektedir. Psiko-eğitim gruplarına katılan kadınların %80’i psikolojik danışmanlık desteği almaktadır.
Şiddet Çalışması: Yaşadığı şiddetten kurtulmak için destek isteyen tüm afetzedelere talep ettikleri tüm destekler sağlanarak şiddet ile başetme çabaları güçlendirilmektedr.
-Kadınlar Için CSÜS Desteği
Afetzede kadınların cinsel sağlık ve üreme sağlığı konusunda farkındalık yaşamaları, bireysel danışmanlık almaları, doğum öncesi ve sonrası bakımları, diğer sağlık kuruluşlarından randevu alabilmeleri için destek sağlanmaktadır. Her yerleşkede bir sağlık odası bulunmakta ve birer hemşire çalışmaktadır.
3.Hukuki Danışmanlık Desteği
Afet bölgesindeki barolar afetzedelere hukuki danışmanlık sağlamak üzere örgütlendiler. Bu nedenle projede planlanan hukuki dnışmanlık desteğine ihtiyaç duyulmadı.
4.Psikolojik Danışmanlık Desteği Sağlandı
UNFPA afet bölgesinde çalışan psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarının tam zamanlı çalışmasını sağlayınca psikolojik danışmanlık için ücret ödemek gerekmedi. Ancak psikologların eğitimi ve süpervizyonları için gerekli giderler TPF’in sağladığı destek ile karşılandı.
Psikologlar ile yapılan eğitim ve süpervizyon toplantısı Klinik Psikolog Julide Aral tarafından yapıldı. Toplantıların afet bölgesi dışında deprem riski en az olan yerlerde yapılmasına özen gösterildi.
Toplantılardan biri Kars’ta diğeri ise İzmir’de yapıldı. KAMER’in çalıştığı tüm illerdeki psikologlar ve Sosyal Hizmet Uzmanlarının katılımı ile yapıldı.
5.Eğitim Desteği
Eğitim desteği Afetzede Kadınlar ve Çocuklar İçin Dayanışma Projesi kapsamında yer almayan bir giderdi. Ancak Eylül ayında okullar açılınca afet bölgesindeki bütün illerden özellikle ilk öğretim yaşındaki çocukların okul çantası, defter, kalem gibi okul için gerekli malzemelere ihtiyacı olduğu tespit edildi.
2.000 çocuk için çanta ve gerekli kırtasiye için alım yapıldı. Sağlanan destek Adıyaman ve Maraş’ta dağıtıldı.